Linux για αρχάριους/Γιατί Linux;
Εισαγωγή
[επεξεργασία]Κάθε λειτουργικό σύστημα διέπεται από κάποιες βασικές αρχές. Όπως είναι φυσιολογικό, κάθε φορά που γίνεται μία μετάβαση από ένα λειτουργικό σύστημα σε ένα άλλο, ο χρήστης συναντάει κάποιες δυσκολίες προσαρμογής. Το βασικό αίτιο των δυσκολιών αυτών είναι η αδυναμία του χρήστη να παραδεχτεί ότι τα πράγματα στο νέο λειτουργικό σύστημα λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο από ότι στο παλιό.
Σε περίπτωση που ο χρήστης δεν είναι διατεθειμένος είτε να μάθει κάτι καινούριο, είτε δεν έχει να αφιερώσει τον απαιτούμενο χρόνο, τότε, ίσως η καλύτερη λύση είναι να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιούσε μέχρι τώρα. Η εμπειρία έχει δείξει ότι αυτή είναι η πλέον ανώδυνη λύση. Σε διαφορετική περίπτωση, η συνήθης κατάληξη είναι η απογοήτευση του νέου χρήστη αλλά και η δημιουργία ψευδών εντυπώσεων για τις δυνατότητες του λειτουργικού.
Τα παραπάνω ισχύουν ανεξαρτήτως του πιο είναι το νέο λειτουργικό και πιο το παλιό. Σε όλα τα λειτουργικά συστήματα μπορείς να εκτελέσεις όλες τις βασικές λειτουργίες που περιμένεις σε έναν υπολογιστή.
Linux != Windows
[επεξεργασία]Θα είσαστε έκπληκτοι αν μαθαίνατε πόσοι άνθρωποι έχουν το παραπάνω παράπονο. Ερχόμενοι στο Linux, προσδοκούν ότι θα βρουν μία ανοικτού κώδικα και ελεύθερη έκδοση των Windows. Συχνά, αυτή είναι και η ενημέρωση που τους παρέχεται από τους από φανατικούς υπέρμαχους του Linux. Πρόκειται όμως για μία προσδοκία που δεν έχει βάση.
Οι λόγοι που οι άνθρωποι θέλουν να δοκιμάσουν το Linux ποικίλουν. Στην ουσία όμως υπάρχει ένας θεμελιώδης λόγος: Ελπίζουν ότι το Linux θα είναι καλύτερο από τα Windows. Κοινά κριτήρια είναι το κόστος, οι επιλογές, η απόδοση, η ασφάλεια κ.ά. Αλλά κάθε χρήστης Windows που δοκιμάζει το Linux, το κάνει επειδή ελπίζει ότι θα είναι καλύτερο από αυτό που ήδη έχει.
Και εκεί είναι η βάση του προβλήματος.
Είναι αδύνατον για οποιοδήποτε πράγμα να είναι καλύτερο από κάποιο άλλο και συνάμα να είναι ολόιδιο με αυτό. Ένα τέλειο αντίγραφο θα είναι ισάξιο, αλλά ποτέ καλύτερο. Έτσι, όταν δοκιμάσατε το Linux, αναπόφευκτα πιστεύατε ότι θα είναι διαφορετικό. Πολλοί όμως αγνοούν αυτό το γεγονός και θεωρούν ότι κάθε διαφορά μεταξύ των δύο λειτουργικών αποτελεί κάποια αποτυχία του Linux.
Σαν ένα απλό παράδειγμα, δείτε την αναβάθμιση κάποιου οδηγού μίας συσκευής. Συνήθως, στα Windows πάμε στη σελίδα του κατασκευαστή, κατεβάζουμε και εγκαθιστούμε τον νέο οδηγό. Στο Linux, αναβαθμίζουμε τον πυρήνα του λειτουργικού (kernel). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στο Linux, με μία αναβάθμιση του kernel αναβαθμίζουμε όλους τους οδηγούς για το σύστημά μας, ενώ στα Windows πρέπει να κατεβάσουμε και να εγκαταστήσουμε τον κάθε οδηγό ξεχωριστά. Σίγουρα πρόκειται για μία διαφορετική διαδικασία που σε καμιά περίπτωση όμως δεν είναι άσχημη. Πολλοί άνθρωποι όμως παραπονιούνται για τη διαδικασία αυτή διότι δεν την έχουν συνηθίσει.
Σαν ένα άλλο παράδειγμα, δείτε τον Firefox που αποτελεί ίσως την πιο πετυχημένη εφαρμογή ανοικτού κώδικα. Ένας φυλλομετρητής (browser) που «κέρδισε» όλον τον κόσμο. Κατάφερε να επιτύχει επειδή ήταν μία τέλεια αντιγραφή του Internet Explorer; Του ποιο δημοφιλούς browser; Όχι! Πέτυχε επειδή ήταν καλύτερος από τον Internet Explorer. Και ήταν καλύτερος γιατί ήταν διαφορετικός! Συμπεριλάμβανε περιήγηση με την βοήθεια καρτελών (tabbed browsing), ζωντανούς σελιδοδείκτες (live bookmarks), ενσωματωμένη μπάρα αναζήτησης, υποστήριξη για εικόνες τύπου png και άλλα υπέροχα πράγματα. Η λειτουργία της εύρεσης εμφανίζεται σαν μπάρα στη βάση του και ψάχνει στη σελίδα την ώρα της πληκτρολόγησης, παίρνοντας κόκκινο χρώμα αν δε βρει κάτι. Από την άλλη, ο Internet Explorer (μέχρι και την έκδοση 6) δεν προσφέρει τίποτε από τα παραπάνω. Ακόμη και για την εύρεση, χρειάζεται επεκτάσεις που απαιτούν να κάνουμε «κλικ» σε ένα κουμπί "ok" για να αρχίσει η εύρεση και ακόμη ένα «κλικ» σε ακόμη ένα "ok" στο μήνυμα λάθους, όταν δε βρει κάποιο αποτέλεσμα που να ταιριάζει. Μία ξεκάθαρη περίπτωση μίας εφαρμογής ανοικτού κώδικα που είναι καλύτερη. Και είναι καλύτερη διότι είναι διαφορετική. Αν ο Firefox αποτελούσε μία τέλεια αντιγραφή του Internet Explorer, θα είχε εξαφανιστεί στη στιγμή. Αν το Linux ήταν και αυτό μία αντιγραφή των Windows; Θα είχε και αυτό εξαφανιστεί.
Οπότε η λύση στο πρόβλημα: Θυμηθείτε ότι όπου το Linux σας είναι οικείο και ίδιο με αυτό που έχετε συνηθίσει, δεν είναι καινούργιο και βελτιωμένο. Καλοδεχτείτε τα σημεία στα οποία είναι διαφορετικό, γιατί μόνο εκεί έχει την ευκαιρία να «λάμψει».
Γιατί να βάλω Linux;
[επεξεργασία]Επιτέλους γιατί Linux; Γιατί πρέπει να επιλέξω το λειτουργικό του υπολογιστή μου να είναι το Linux; Τι κερδίζω βάζοντας Linux; Δεν το ξέρω το Linux, είναι δύσκολο; Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις σας που λαμβάνουμε σε καθημερινή βάση. Ας προσπαθήσουμε να λύσουμε αυτές τις απορίες όσο πιο απλά γίνεται:
- Το Linux είναι ένα λειτουργικό σύστημα όπως τα Windows.
- Το Linux δεν το αγοράζεις ούτε το νοικιάζεις! Είναι δωρεάν όπως και το 97% των προγραμμάτων του και πολύ λίγες εφαρμογές είναι επί πληρωμή.
- Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να το χειριστείτε και είναι πιο εύκολο από όσο νομίζετε! Κλείστε τα αυτιά σας στους ειδικούς.
- Το Linux δεν χρειάζεται επιπλέον οδηγούς συσκευών. Ξεχάστε τα αναρίθμητα CD/DVD στο γραφείο σας για να στήσετε τον υπολογιστή σας!
- Ελευθερία! Διαμορφώστε τον υπολογιστή σας και τον ρόλο τους σύμφωνα με τις ανάγκες τις δικές σας.
- Βοήθεια! Το πιο δυνατό σημείο! Αναρίθμητες κοινότητες και χώροι στο δίκτυο που σας βοηθάνε! Το καλύτερο; Ότι σας βοηθάνε οι ίδιοι οι χρήστες! Πραγματική αλληλεγγύη!
- Κακόβουλο λογισμικό! Τι είναι αυτό; Η απάντηση τα λέει όλα!
- Εγκατάσταση προγραμμάτων με ένα κλικ! Άντε 2 το πολύ! Ξεχάστε τα ατελείωτα αποδέχομαι συμφωνώ και όλα αυτά!
Και υπάρχουν ακόμα δεκάδες λόγοι που μπορείτε να το χρησιμοποιείτε! Μην το φοβάστε! Είναι ότι πιο εύκολο για τον χρήστη! Υπάρχουν πολλές διανομές! Απλά εσείς διαλέγετε αυτή που σας πάει! Είναι τρόπος ζωής! Αλλάξτε την ζωή σας! Σταματήστε να είστε εξαρτημένοι από άλλους και πάρτε την ζωή στα χέρια σας! Ελάτε στον θαυμαστό κόσμο του Linux και του ελεύθερου λογισμικού!
Γιατί να ΜΗ βάλω Linux;
[επεξεργασία]Καλώς ή κακώς, παρά τα πλεονεκτήματα που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη ενότητα, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί το Linux. Οι περιπτώσεις αυτές μπορεί να οφείλονται τόσο στο software που χρησιμοποιούμε όσο και στο hardware του υπολογιστή
Ασύμβατο software
[επεξεργασία]Όλοι οι νεοεισερχόμενοι στον κόσμο του Linux ψάχνουν να βρουν με πιο τρόπο μπορούν να κάνουν στον υπολογιστή τους όσα έκαναν και με το προηγούμενο λειτουργικό τους. Για τις πλέον συνήθεις ασχολίες (internet, multimedia, skype κτλ) το Linux μπορεί και καλύπτει τις ανάγκες τους εξίσου καλά, αν όχι και καλύτερα.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατόν να κάνουμε με το Linux ό,τι κάναμε πχ με τα Windows. Συνήθως, οι περιπτώσεις αυτές οφείλονται στη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού, το οποίο δεν υποστηρίζεται σε Linux. Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι πολύ συχνά υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές σε πολλά εμπορικά προγράμματα των Windows και των Mac τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες αυτές. Παραδείγματος χάρη, για σχεδίαση σε 2D μπορεί να χρησιμοποιηθεί το Draftsight αντί του Autocad, για φωτορεαλισμό το Blender αντί του 3DS Max, κτλ. Αν όμως για κάποιο λόγο, τα υποστηριζόμενα προγράμματα σε Linux δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις ανάγκες μας, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να κρατήσουμε τουλάχιστον μία εγκατάσταση του παλιού λογισμικού. Στην περίπτωση αυτή, η χρήση VirtualBox ή Dualboot είναι οι ενδεδειγμένες λύσεις.
Microsoft Office
[επεξεργασία]Η πλέον δημοφιλής σουίτα εφαρμογών γραφείου είναι το Microsoft Office. Η σουίτα αυτή τρέχει σε Windows και σε Mac αλλά όχι σε Linux. Τα αρχεία του MsOffice είναι δυνατόν να τα ανοίξουν άλλα προγράμματα όπως η σουίτα εφαρμογών γραφείου LibreOffice, αλλά συνήθως δημιουργούνται προβλήματα στη μορφοποίηση (formatting) των αρχείων. Αν λοιπόν στη δουλειά μας ανταλλάσσουμε με τους συναδέλφους μας διαρκώς αρχεία *.doc(x) ή *.xls(x) τότε, ίσως η καλύτερη λύση είναι η εγκατάσταση του Microsoft Office σε ένα VirtualBox. Εναλλακτικά, μπορούμε να δούμε αν τρέχει ικανοποιητικά η έκδοση του MS Office που έχουμε μέσω του Wine.
Games
[επεξεργασία]Για πολλά χρόνια η έλλειψη υποστήριξης του Linux από τις μεγάλες εταιρείες του χώρου ήτανε κάτι που πρακτικά απαγόρευε τη χρήση του Linux από κάποιον που ασχολείται σοβαρά με το gaming. Στα τέλη του 2012 όμως, η Steam έκανε τη μεγάλη ανατροπή κυκλοφορώντας το Steam For Linux και μεταφέροντας αρκετούς από τους τίτλους της και στο Linux. Η κίνηση αυτή, καθώς ωριμάζει, αναμένεται να αλλάξει δραματικά την κατάσταση στο μέλλον φέρνοντας ολοένα και περισσότερους τίτλους στο Linux. Παρόλα αυτά, μέχρι σήμερα (αρχές 2013) αν κάποιος θέλει να είναι σε θέση να παίζει όλους τους τίτλους παιχνιδιών που κυκλοφορούν για PC, τότε είναι μάλλον καλύτερα να παραμείνει στα Windows.
Ασύμβατο hardware
[επεξεργασία]Στις μέρες μας είναι λίγο απίθανο να βρεθεί υπολογιστής μη συμβατός με το Linux. Ο Linux Kernel υποστηρίζει αμέτρητες αρχιτεκτονικές. Ωστόσο είναι πιθανό κάποιο τμήμα του υπολογιστή σας (hardware ή περιφερειακό) να μην είναι συμβατό με το Linux. Οι περιπτώσεις αυτές συνήθως οφείλονται:
- είτε γιατί έχετε κάτι πολύ «εξωτικό» στον υπολογιστή σας (πχ κάρτες video encoding ή εκτυπωτές επιταγών)
- είτε γιατί το μη συμβατό τμήμα μόλις κυκλοφόρησε και δεν έχουν ακόμα ενσωματωθεί ακόμα οι drivers του στον Linux Kernel.
Στην πρώτη περίπτωση θα πρέπει να ψάξετε αν υπάρχει επίσημη ή ανεπίσημη υποστήριξη. Στην δεύτερη θα πρέπει να φροντίσετε να αναβαθμίσετε το σύστημα σας στην τελευταία έκδοση του kernel και αν δεν υπάρχει ακόμα υποστήριξη, καλώς ή κακώς, να περιμένετε.
Εν πάση περιπτώσει, αν θέλετε να είστε απολύτως σίγουροι ότι ο υπολογιστής σας υποστηρίζεται όπως πρέπει, καλό είναι, ιδίως πριν προβείτε σε κάποια αγορά να ψάξετε στο ίντερνετ για τη συμβατότητα του hardware σας και σε περίπτωση που ήδη έχετε υπολογιστή ή κάποιο περιφερειακό να ελέγξετε τη συμβατότητά του χρησιμοποιώντας ένα Linux Live CD/USB
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι τα Wacom Tablets είναι συμβατά με το Linux.